Czytelnia
ŚWIĘTY WAWRZYNIEC
Bohaterski diakon
Św. Wawrzyniec był ofiarą prześladowań podjętych w 258 r. przez cesarza Waleriana,
kiedy to miało zginąć wraz z papieżem Sykstusem II siedmiu diakonów, w tym i on.
Jako jeden ze wspomnianych diakonów wczesnego Kościoła sprawował pieczę
nad majątkiem, który po śmierci papieża rozdał ubogim. Oprawcy wiedząc o jego
funkcji kazali mu przed śmiercią zebrać cały majątek Kościoła.
Wawrzyniec zgromadził wszystkich ubogich, których wspierała gmina chrześcijańska.
„Oto są skarby Kościoła!” - rzekł do swoich prześladowców,
co ich niezwykle zezłościło,wówczas wydano go na męki.
Ciało męczennika pochowano w katakumbach św. Cyriaki przy Via Tiburtina.
.
.
..
Według legendy Wawrzyniec został wezwany przez papieża Sykstusa II, aby został
diakonem w Rzymie. Rozdał ubogim wszystkie dobra Kościoła, których cesarz
Walerian domagał się jako trybutu. Aresztowany w 258 roku i torturowany
na rozpalonym ruszcie, miał – według tradycji ludowej – tuż przed śmiercią
powiedzieć do cesarza: „Z tej strony jestem już upieczony,
teraz przewróć mnie na drugą, a potem zjedz !”.
Przedstawia się go w dalmatyce, z księgą, a także z jałmużną, rusztem i palmą.
Kult św. Wawrzyńca był bardzo popularny już w czwartym stuleciu, kiedy to rzymski
cesarz Konstantyn miał wybudować dedykowane męczennikowi oratorium,
które dzisiaj znane jest jako Bazylika Większa św. Wawrzyńca za Murami.
W średniowieczu Jego kult wzrósł po zwycięstwie cesarza Ottona I w 955 r.
nad Madziarami, był bardzo popularny także np. w państwie Zakonu Krzyżackiego.
Czczono go jako patrona ubogich i wszystkich tych, którzy mogą doznać szkody
ze strony ognia: piekarzy, kucharzy i... bibliotekarzy.
Uważano, że chroni od pożarów i pomaga w poparzeniach.
Najstarszym wizerunkiem św. Wawrzyńca w Polsce jest malowidło ścienne z XIII w.
z kościoła w Czerwińsku.
Święty Wawrzyniec był bardzo popularny na polskiej wsi. 10 sierpnia rozniecano
w domostwach nowy ogień polecając opiece śwętego gospodarstwo przed
pożarem; święcono masło, używane nie tylko jako dodatek do chleba, ale również
jako panaceum na różne dolegliwości; święcono także miód.
Niepiśmiennym ludziom mękę sierpniowego patrona przybliżały piękne polichromie
będące swoistą obrazkową historią Kościoła.
***********************************************
Z osobą św. Wawrzyńca związany jest tzw. graal. W średniowiecznej katedrze
w Walencji (Hiszpania) znajduje się do dzisiaj przepiękny puchar, który rzekomo
miał być kielichem, z którego pił Chrystus podczas Ostatniej Wieczerzy.
Kielich pojawił się w Rzymie ok. 250 r. i nikt dokładnie nie wie jak tutaj trafił.
Znalazł się w Wiecznym Mieście, gdy skończyła się dominacja Kościoła
Jerozolimskiego. Był używany do Mszy tylko przez papieży.
24. papież Sykstus II tuż przed swoją męczeńską śmiercią przekazał puchar w r. 258
właśnie Wawrzyńcowi. On zaś przewiózł kielich do swojej rodzinnej miejscowości
Huesca w Aragonii. Razem z kielichem Wawrzyniec przewiózł list, który dziś jest
uważany za zaginiony i nie wiadomo nic o jego treści.
Kielich przechowywany był w rodzinnej posiadłości Wawrzyńca aż do 553 r.
- wtedy umieszczono go w katedrze w Huesco. Podczas najazdów muzułmanów
na półwysep Iberyjski w 712 r., kielich ukryto w Pirenejach.
W 1071 r. znalazł się w opactwie San Juan della Peria. W 1399 r. król Aragonii
Marcin Ludzki zmusił opata klasztoru, aby przekazał mu kielich.
Umieszcza go w Saragossie, a potem w Barcelonie. Dopiero w 1416 r. król Alfons V
wysłał kielich do Walencji. Ostatecznie w 1437 r. katedra w Walencji odkupiła
od królów Aragonii kielich i umieszczony został w specjalnej kaplicy.
W czasie jednej z uroczystych procesji w 1744 r. kielich upadł na ziemię
i roztrzaskał się na dwie połowy, ale lokalny jubiler skleił go.
W czasie badań na Uniwersytecie w Saragossie w latach 60. ubiegłego wieku
stwierdzono, że czara kielicha wykonana jest z agatu między II wiekiem p.n.e.
a I wiekiem n.e. w warsztacie w Jerozolimie lub Egipcie.
Złocone dodatki i ozdobne kamienie oraz podstawa pochodzą z czasów
późniejszych (XII-XIV wiek).
.. . 
.
..
Kolejne relikwie związane ze Świętym to rzekoma krata, na której miał być palony,
którą przechowuje się w bazylice św. Wawrzyńca in Lucina, a którą umieścił tam
papież Paschalis II (zm. 1118). Tam też znajduje sie oraz głowa Świętego ukazywana
10 sierpnia na Watykanie. .
*********************************************
OPIEKUN: właścicieli smażalni, karczmarzy, kucharzy, bibliotekarzy,
księgarzy, cukierników, strażaków i szklarzy.
Jest przyzywany przeciw pożarom i lumbago.
IMIĘ: z łaciny, znaczy „pochodzący z miasta Laurentum”.
PATRON: przewodników sudeckich oraz ratowników GOPR.
****************************************************
................................................Źródło: Arkadiusz Bednarczyk
................................................Niedziela rzeszowska 32/2012